Polanica Zdrój

Miasto uzdrowiskowe (ok. 7 tys. mieszkańców) między Górami Bystrzyckimi a Stołowymi nad Bystrzycą Dusznicką. Jest równie zacnym uzdrowiskiem jak sąsiednie, konkurencyjne Duszniki. Osadę wymienia dokument z 1347 r., wchodziła wtedy w skład majątku dziedziców na położonym w pd. wsch. części Gór Bystrzyckich Zamku Szczerba. Od końca XV w. do 1773 r. Polanica a przynajmniej jej część w rejonie obecnego zdroju stanowiła domenę kłodzkich zakonów: najpierw kanoników regularnych, a od 1595 r. jezuitów, którzy po odkryciu tutejszych szczaw (najstarszy opis z 1625 r.) wznieśli pierwsze urządzenia kąpielowe. Istniał tu także folwark (1630) oraz dwór, spalone w roku 1645 przez Szwedów. Po wojnie trzydziestoletniej jezuici wznieśli na zboczu doliny Bystrzycy nowy dwór z kaplicą, z którego korzystali pierwsi przybywający do wód. W roku 1747 Polanica miała dwóch właścicieli – jezuitów i szpital w Kłodzku. W 1773 roku zakon jezuitów został rozwiązany a jego dobra przejęło państwo pruskie.

Promenada w parku zdrojowym

W 1 poł. XIX w. rozpoczęto eksploatację źródeł na szerszą skalę, a w końcu XIX w. miejscowość była już cenionym dolnośląskim zdrojowiskiem. Leczono tu (i tak jest do dziś) głównie choroby gastryczne i układu krążenia. Ze skrzyżowania głównych szos usługowa promenada wiedzie nas prosto do mostku na Bystrzycy Dusznickiej. Niepozornie na co dzień wyglądająca rzeczka dostała w lecie 1998 r. wielkiego przyboru wód, które zalały oszczędzone rok wcześniej miasto. Wyżej na lesistym wzgórzu widać wieżę neobarokowego kościoła Wniebowzięcia NMP z 1910 r. Obok mieści się dawny barokowy pensjonat jezuitów z 1706-1707 r. Poniżej znajduje się park zdrojowy.

Promenada w Polanicy-Zdroju

W prawo, za budynkiem teatru zdrojowego z 1925 r. znajduje się przylegająca do niego pijalnię z 1911 r., kryjąca ujęcie najsłynniejszego z polanickich źródeł – „Wielkiej Pieniawy” z naturalnymi „bąbelkami” CO₂, niestety od kilku lat płatne. Z pełnym kubkiem w dłoni warto przespacerować się w górę parku, obok okazałego sanatorium (dawny dom zdrojowy) z 1904 r. do pomnika Mickiewicza, a potem być może do leżącego wyżej Parku Leśnego z kamienną figurą polarnego „misia”, ustawioną w 1910 r. w miejscu, do którego dawno, dawno temu dotarł lodowiec. W parkowym kompleksie znajdują się jeszcze plenerowe szachy przypominające o corocznym memoriale Akiby Rubinsteina. Po przeciwnej stronie Polanicy, za Bystrzycą Dusznicką znajduje się Stara Polanica, zaś wyżej, u stóp Kamiennej Góry osiedle Sokołówka z klasztorem ojców Sercanów oraz utworzonym przez nich muzeum misyjnym.

Widok ze zboczy Piekielnej Góry na Polanicę-Zdrój

Polanica-Zdrój jest punktem wyjściowym w okoliczne pasma górskie. Biegną stąd trzy szlaki w Góry Bystrzyckie: czerwony na Wolarz i dalej do DW “Pod Muflonem”, zielony na Kamienną Górę i aż do Zieleńca oraz wiodący wschodnią krawędzią Gór Bystrzyckich żółty na Wójtowską Równię i dalej do Zalesia. Trzy szlaki prowadzą również w Góry Stołowe: żółty na Szczytnik i do Szczytnej, zielony do Batorowa i dalej Karłowa oraz niebieski na Skalne Grzyby i do Wambierzyc.